Venwitsnuitlibel [faced Darter]
Levenswijze
Bewoner van veenmoerassen, vennen, heideplassen, vijvers, soms aan leemputten (Lieftinck, 1926). Komt in de Alpen tot 2000 m hoogte voor aan kleine meertjes met veel vegetatie (Robert, 1958).
Het eierleggen
Als het wijfje, na copulatie, door het mannetje wordt losgelaten gaat het òf direct met eierleggen beginnen en wordt dan door het erboven vliegende mannetje bewaakt tegen andere mannetjes, òf het blijft geruime tijd wachten en begint dan met het afzetten van de eieren, maar dan wordt het niet meer door het mannetje begeleid. Het wijfje vliegt huppelend over de wateroppervlakte, hier en daar met de achterlijfspunt in het water dippend. Ze zet haar eieren ook af in pollen drijvend veenmos (Sphagnum). Bij elke slag worden tien tot twaalf eieren afgezet. Volgens Prenn (1929) bevat een wijfje 500 tot 600 eieren. De eieren zijn ovaalrond met een scherp puntje op de ovale pool; de gellaag om het ei zwelt in het water spoedig op [(fig. Ldubiad.tif); (fig. Ldubiae.tif), eieren].
Larvale ontwikkeling
De ei-ontwikkeling duurt volgens Schiemenz (1953) drie weken, volgens Prenn (1929) 22 tot 23 dagen en volgens Robert (1958) vier tot vijf weken. Voor de winter vervellen de larven driemaal. Ze houden zich tussen waterplanten op in matig diep water, ze zijn levendig en schieten bij verontrusting snel weg. De volgroeide larven worden tot 22 mm lang; ze hebben dan met prolarve mee veertien stadia doorlopen in een tijdsduur van twee jaar (Prenn, 1929). Volgens Gardner (1953a) doorlopen de larven in totaal twaalf stadia [(fig. bouwlar2.tif), diverse stadia van de ontwikkeling van ei tot volgroeide larve]. De rijpe larven klimmen tot 15 cm hoogte tegen plantestengels omhoog en de metamorfose verloopt op het midden van de dag. Het uitkomen geschiedt vaak massaal in een korte periode van vijf tot twaalf dagen. Sexratio mannetjes 44 tot 49%; de mortaliteit bij het uitkomen is bij de mannetjes groter dan bij de wijfjes (8 tot 9% tegen 5 tot 7%) (Pajunen, 1962).
Vliegtijd
In Nederland gewoonlijk van begin mei tot eind augustus, het meest in juni.
Verspreiding
In Nederland uitsluitend op de pleistocene gronden; niet bekend uit Zuid-Limburg. Ze is ook nu nog plaatselijk vrij talrijk langs vennen en heideplassen, maar het aantal vondsten is gedurende deze eeuw toch gestaag teruggelopen.
Fauna-element
West-siberisch. Leucorrhinia dubiakomt voor in Noord- en Midden-Europa (Noord-Engeland, Schotland, Skandinavië, Finland, Zuid-Denemarken, de vlakte van Noord-Duitsland, Nederland, België, in de Alpen en de Pyreneeën), in Rusland tot ongeveer 90º O.L.
Oisterwijk | Mei 2020
Bewoner van veenmoerassen, vennen, heideplassen, vijvers, soms aan leemputten (Lieftinck, 1926). Komt in de Alpen tot 2000 m hoogte voor aan kleine meertjes met veel vegetatie (Robert, 1958).
Het eierleggen
Als het wijfje, na copulatie, door het mannetje wordt losgelaten gaat het òf direct met eierleggen beginnen en wordt dan door het erboven vliegende mannetje bewaakt tegen andere mannetjes, òf het blijft geruime tijd wachten en begint dan met het afzetten van de eieren, maar dan wordt het niet meer door het mannetje begeleid. Het wijfje vliegt huppelend over de wateroppervlakte, hier en daar met de achterlijfspunt in het water dippend. Ze zet haar eieren ook af in pollen drijvend veenmos (Sphagnum). Bij elke slag worden tien tot twaalf eieren afgezet. Volgens Prenn (1929) bevat een wijfje 500 tot 600 eieren. De eieren zijn ovaalrond met een scherp puntje op de ovale pool; de gellaag om het ei zwelt in het water spoedig op [(fig. Ldubiad.tif); (fig. Ldubiae.tif), eieren].
Larvale ontwikkeling
De ei-ontwikkeling duurt volgens Schiemenz (1953) drie weken, volgens Prenn (1929) 22 tot 23 dagen en volgens Robert (1958) vier tot vijf weken. Voor de winter vervellen de larven driemaal. Ze houden zich tussen waterplanten op in matig diep water, ze zijn levendig en schieten bij verontrusting snel weg. De volgroeide larven worden tot 22 mm lang; ze hebben dan met prolarve mee veertien stadia doorlopen in een tijdsduur van twee jaar (Prenn, 1929). Volgens Gardner (1953a) doorlopen de larven in totaal twaalf stadia [(fig. bouwlar2.tif), diverse stadia van de ontwikkeling van ei tot volgroeide larve]. De rijpe larven klimmen tot 15 cm hoogte tegen plantestengels omhoog en de metamorfose verloopt op het midden van de dag. Het uitkomen geschiedt vaak massaal in een korte periode van vijf tot twaalf dagen. Sexratio mannetjes 44 tot 49%; de mortaliteit bij het uitkomen is bij de mannetjes groter dan bij de wijfjes (8 tot 9% tegen 5 tot 7%) (Pajunen, 1962).
Vliegtijd
In Nederland gewoonlijk van begin mei tot eind augustus, het meest in juni.
Verspreiding
In Nederland uitsluitend op de pleistocene gronden; niet bekend uit Zuid-Limburg. Ze is ook nu nog plaatselijk vrij talrijk langs vennen en heideplassen, maar het aantal vondsten is gedurende deze eeuw toch gestaag teruggelopen.
Fauna-element
West-siberisch. Leucorrhinia dubiakomt voor in Noord- en Midden-Europa (Noord-Engeland, Schotland, Skandinavië, Finland, Zuid-Denemarken, de vlakte van Noord-Duitsland, Nederland, België, in de Alpen en de Pyreneeën), in Rusland tot ongeveer 90º O.L.
Oisterwijk | Mei 2020
